Metin Cengiz

Biographie

Né le 3 mai 1953 à Kars province située à l’est de la Turquie. Poète, éditeur et essayiste.

Scolarité et études supérieures au Département de Langue Française effectuées à Erzurum ensuite à İstanbul. Après le coup d’Etat du 12 Septembre 1980, il est emprisonné deux ans pour ses idées politiques. Il reprend ensuite l’enseignement mais se heurte à un acharnement bureaucratique. Il démissionne et finit par s’établir à İstanbul où il travaille comme rédacteur et éditeur auprès de différents journaux et maisons d’éditions. Il crée en 2005 les éditions de poésie Digraf qui portera ensuite et jusqu’à aujourd’hui le nom de Şiirden. Il publie depuis 2010 une revue poétique du même nom où il a publié de nombreux poètes français.

Il a obtenu en 1996 pour son recueil « Le livre des cantiques » le Prix de poésie Behçet Necatigil. En 2010, il obtient le prix Melih Cevdet Anday pour ses deux tomes de Poésies complètes. En 2014, il reçoit le Prix littéraire de la ville de Mersin, organisé par la Chambre de Commerce et d’Industrie de Mersin.

A écrit plusieurs ouvrages traitant des aspects théoriques et critiques de la poésie turque. A traduit en turc les œuvres de Pablo Neruda, Eugène Guillevic, Jacques Prévert, Jules Laforgue, Aimé Césaire, Max Jacob, Gerard Augustin, Michel Cassir, Naim Araidi. Editeur et traducteur de “Anthologie de la poésie moderne française de Baudelaire jusqu’à nos jours (2000)” et de “ Les choix de la poésie français contemporain (2005). En 2009 est publiée aux éditions L’Harmattan une anthologie qu’il a préparé « 17 Poètes Turcs Contemporains ». Il prépare ainsi de nombreuses anthologies publiées à l’étranger (Roumanie, Serbie, Macédoine, Italie, Israël, Palestine).
On a traduit ses poèmes en français, en anglais, en allemand, en arabe, en hébreux, en italien, en espagnol, en roumain, en bosniaque, en serbe, en azéri, en kurde. On a publié un choix de ses poèmes intitulé “Après le déluge et autres poèmes” chez “L’Harmattan” (2006). Dans le Magazine Littéraire de “Levant, décembre 2008 ”, on a publié ses poèmes choisies sous le nom de “divan”. Et dans les magazines littéraires de “Convorbiri Litarare, Juillet 2011” et de “Poesia, septembre 2011), et de “HaШЄ Ƞhcmo, décembre 2011” Ses poèmes ont été publiés dans la revue Europe (2014, n.1019) dans le dossier « Voix d’Istanbul » préparé par Michel Ménaché.Il est membre du Syndicat des Écrivains Turcs, du PEN turc et de l’Association des littéraires.

Ses poèmes à lire et à entendre

Bibliographie

Recueils

Un grand amour, (1989)
Lys qui éclot dans son venin, (1991)
“A” dans son état de soie, (1993)
Le livre des cantiques, (1995)
Au temps de la jeunesse, (1998); Suite à un déluge, (1998)
Les hymnes de l’amour (2005) ; Cantiques pour nos jours (2005)
La vie et Les Hasards (2006), La vie et la poésie (2006)
Poésies complètes 1 (2007)
Les poésies de la liberté (2008)
Poésies complètes 2 (2009)
Les images sont mon pays (2011)
L’Etat du monde (2013)
Poèmes tristes (Avec Galip, 2015)

Essais

Le pouvoir de la poésie, (1993)
Le réalisme socialiste dans le cadre de la poésie turque entre les années 1923 et 1953, (2002)
Modernisme et la poésie moderne turque, (2003)
La poésie, la religion et la sexualité ; La poésie, la forme et le style ; La poésie, la langue et la langue de la poésie, (2005)
Le globalisme, postmodernisme et la littérature (2008)
Qu’est-ce que l’image? (2009)
Culture et la poésie (2010)
La philosophie et la poésie ; Les essais sur la vie et la poésie (2011)
Sur la poésie de Cemal Süreya (2012)

Traduction

Max Jacob / Sahici Mucizeler (derleyen: Ülkü Tamer; 1991)
Pablo Neruda /Aşk Soneleri (1991), Pablo Neruda (Ateşten Kılıç, 1991), Jules Laforgue /Sevdalılar (1991)
Eugene Guillevic /Seçme Şiirler (1993)
Jacques Prevert /Seçme Şiirler (Eray Canberk ile 1994)
Venus Khoury Ghata/Gölgeler ve Çığlıklar (1996)
Aimé Cesaire/ Seçme Şiirler (Eray Canberk ile, 1999, ikinci baskı 2001)
Baudelaire’den Günümüze Modern Fransız Şiiri (Çev. ve haz., 2000)
Batmış Güneşler Üstünde Günümüz Fransız Şiirinden Seçmeler (2005)
Naim Araidi/Acıklı Şeyler İçin Bayram (2010)
Gerard Augustin/Seçme Şiirler (Eray Canberk, Başak Aydınalp, Müesser Yeniay ile, 2011), Michel Cassir/Kişisel Antoloji (Eray Canberk, Müesser Yeniay ile, 2011)
Tahar Bekri/Sabırsız Düşler (Medine Sivri ile, 2012)

Yaşamöyküsü

(d. 1953, Göle – Kars), şair, yazar.

Marmara Üniversitesi Franızca bölümünü bitirdi (1987). Çeşitli illerde Fransızca öğretmenliği yaptı. 12 Eylül döneminde TCK’nun 141. maddesinden yargılandı, iki yıl hapis yattı. Öğretmenlik yıllarında il içi ve il dışı sürgünlere gönderildi, açığa alındı. Muş’ta öğretmenlik görevini sürdürürken iştifa ederek İstanbul’a dönüp çeşitli dergilerde düzeltmen, redaktör, editör ve çevirmen olarak çalıştı.2005 yılında Digraf Yayıncılık’ı kurdu, şiir kitapları ve poetik kitaplar yayımlayan bu yayınevi şimdilerde Şiirden Yayıncılık adıyla faaliyetlerini sürdürüyor. 2010 yılında yayın hayatına başlayan Şiirden dergisinin genel yayın yönetmeni.Fransız şairlerin şiirleri Şiirden dergisinde yayımlandı.

« »Şarkılar Kitabı » ile 1996 yılı Behçet Necatigil ödülünü, “Sonsuzluk Çiseler Büyük Sularda” ve “Dünyaya Katkımız Bir Ebru Vurgusu” (Şiirden Yayıncılık) adlı 2 ciltlik Toplu Şiirler kitabıyla 2010 Melih Cevdet Anday ödülünü aldı. 2014′te Mersin Ticaret ve Sanayi Odası tarafından verilen 8. Mersin Kenti Edebiyat Ödülü’ne değer görüldü.

İlk dönemlerinde şiir üzerine yazdığı yazılarla da dikkatleri çekti. 1980 sonrasında şiir üzerine yazdığı kuramsal yazılar ve tartışmalarla dönemin öncülerinden biri oldu. Şiirleri Fransızca, İngilizce, Almanca, İspanyolca, Boşnakça, Rusça, Romence, Arapça, İbranice, Azerice, Sırpça ve Kürtçe’ye çevrildi. Seçme şiirleri “Après le Déluge et Autres Poèmes” adıyla Fransızca yayımlandı (2006,L’ Harmattan). Levant dergisinde sekiz şiiri « Divan » adıyla Türkçeleriyle beraber yayımlandı. Romanya’da Convonbiri Literare ve Poesia dergileri şiirlerini dosya halinde yayımladı (2011). Editörlüğünü yaptığı « Çağdaş 17 Türk Şairi » adlı antoloji Harmattan Yayınlarında çıktı (2009). Birçok ülkeyle karşılıklı şiir antolojileri düzenlemektedir (Romanya, Sırbistan, Makedonya, İtalya, İsrail, Filistin).; Türk şairlerin şiirleri ise « Voix d’İstanbul » (İstanbul’un Sesi) dosya adıyla Europe dergisinde yayımlandı (2014, no:1019).Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN ve Edebiyatçılar Derneği üyesidir.

Şiirlerini okumak ve dinlemek için tıklayın

Eserleri

Şiir

Bir Tufan Sonrası (1988),
Büyük Sevişme (1989)
Zehirinde Açan Zambak (1991)
İpek’A (1993)
Şarkılar Kitabı (1995)
Gençlik Çağı (1998)
Aşk İlahileri&Günümüze Hüzzamlar (2006)
Özgürlük Şiirleri (2008)
Sonsuzluk Çiseler Büyük Sularda (Toplu Şi-irler 1, 2008),
Dünyaya Katkımız Ebru Vurgusu (Toplu Şiirler 2, 2010, Hayat ve Şiir ile Hayat ve Rastlantılar İlk defa)
İmgeler Benim Yurdum (2011).
Yeryüzü Halleri (2013)
Elemli Şiirler (Galip ile, 2015)

Deneme-Eleştiri-İnceleme

Şiirin Gücü (2. Basım, 2006)
1923-1953 Toplumcu Gerçekçi Şiir (2000)
Şiir, Din ve Cinsellik (2005), Nâzım’dan 70’li Yıllara Türk Şiirine Eleştirel Bir Bakış (2005), Şiir, İmge, Biçim, Biçem-Şi-irin Teorik Sorunları (2005), Şiir, Dil, Şiir Dili, Şiirsel Anlam (2005)
Küreselleşme, Post-modernizm ve Edebiyat (2007)
İmge Nedir (2009)
Kültür ve Şiir (2010), Felsefe ve Şiir (2010)
La Paix (Şiir ve Hayata Dair Denemeler, 2011), Modernleşme ve Modern Türk Şiiri (2. Basım, 2011)
Platon ve Aristoteles’te Şiir Düşüncesi (2012), Cemal Süreya, İkinci yeni Bilincinin Kurucu Gücü (2012)
Şiir Nasıl Yazılır (2013).

Çeviri

Max Jacob / Sahici Mucizeler (derleyen: Ülkü Tamer; 1991)
Pablo Neruda /Aşk Soneleri (1991), Pablo Neruda (Ateşten Kılıç, 1991), Jules Laforgue /Sevdalılar (1991)
Eugene Guillevic /Seçme Şiirler (1993)
Jacques Prevert /Seçme Şiirler (Eray Canberk ile 1994)
Venus Khoury Ghata/Gölgeler ve Çığlıklar (1996)
Aimé Cesaire/ Seçme Şiirler (Eray Canberk ile, 1999, ikinci baskı 2001)
Baudelaire’den Günümüze Modern Fransız Şiiri (Çev. ve haz., 2000)
Batmış Güneşler Üstünde Günümüz Fransız Şiirinden Seçmeler (2005)
Naim Araidi/Acıklı Şeyler İçin Bayram (2010)
Gerard Augustin/Seçme Şiirler (Eray Canberk, Başak Aydınalp, Müesser Yeniay ile, 2011), Michel Cassir/Kişisel Antoloji (Eray Canberk, Müesser Yeniay ile, 2011)
Tahar Bekri/Sabırsız Düşler (Medine Sivri ile, 2012)